Hotel Cracovia i kino Kijów w jednym stoją miejscu

zdjęcia z drona, historia

Dziś opowiemy o dwóch bardzo różnych, ale nierozerwalnie związanych z Krakowem budowlach, które łączy kilka wspólnych cech.

Powstały w latach 1960 – 65 hotel Orbis “Cracovia” według projektu Witolda Cęckiewicza, był jak na tamte lata, jednym z najnowocześniejszych takich obiektów w Polsce. Wyposażony w 309 pokoi, 9 apartamentów, wykwintną restaurację, sale konferencyjną i kasyno. Tuż w jego sąsiedztwie znajduje się drugi interesujący obiekt mianowicie kino Kijów, które zostało wybudowane w tym samym okresie, co hotel czyli w 1962 roku również według projektu Witolda Cęckiewicza. Największe kino w Krakowie w tamtym okresie i podobnie jak hotel Cracovia również zasłużyło na zaszczytne miano najnowocześniejszego w Polsce. Wyposażone w dużą jedną salę na 960 widzów, wklęsły ekran 18,7 x 8,6 m² i stereofoniczne nagłośnienie, co stanowiło wówczas nie lada rzadkość. Kino Kijów swój start miało w roku 1967 premierą a jakże by inaczej radzieckiego filmu “Wojna i pokój” w reżyserii Siergieja Bondarczuka. 

Oba sąsiadujące obiekty wyróżniały się z otoczenia bardzo nowoczesnym wyglądem i wykończeniem architektonicznym. Hotel ze swoją ogromną 150 metrową monumentalną bryłą był najdłuższym hotelem w Polsce na przełomie lat 70-tych. Wykończenie elewacji przy pomocy aluminium sprowadzanego z niezwykłym trudem i nielegalnie  przez Witolda Cęckiewicza oraz szkła robiło spore wrażenie. Wnętrza natomiast zostały zaprojektowane z wielkim przepychem a ściany zdobiły kunsztowne mozaiki. Ciekawostką jest, że podobna stylizacja wykorzystana została również w ogromnym kompleksie wypoczynkowym, kurorcie z czasów PRLu w Kozubniku  tuż koło Porąbki, zrealizowanym z równie dużym przepychem w dokładnie tym samym okresie. Widać był to charakterystyczny znak tamtych czasów. Warto nadmienić, że wystrój kina Kijów oraz elewacja tylnej fasady został urządzony w bardzo podobny sposób efektownymi mozaikami niejako spinając estetycznie i wizerunkowo w całość projekty obu budynków. I trzeba przyznać są one piękne. Ekspresyjna bryła kina w momencie jego powstania należała do ewenementów w zabudowie Krakowa i należy do dzisiaj do najciekawszych takich budynków w skali kraju. 

Hotel Cracovia przez długi czas otaczało sporo splendoru, często gościły w jego progach znane gwiazdy filmowe, politycy, bogaci goście zagraniczni. Należy też nadmienić, że w kulisach hotelowej recepcji, kasyna i restauracji Krakowianie bardzo często załatwiali różne „ważne” sprawy, wymiany, ciche układy i wszystko to, co ciężko było załatwić na drodze oficjalnej. Koniec swojej działalności hotel odnotował w roku 2011 i zarazem jest to początek ciekawej historii, która swój finał może odnaleźć dopiero po wielu latach już w naszych czasach. Tuż po zakończeniu działalności hotelu nieruchomość wykupiła spółka Echo Investment z zamiarem wyburzenia budynku i zrealizowania na jego miejscu galerii handlowej i budynków mieszkalnych. Koncepcje zmieniały się. Później powstać miał tu kompleks biurowy, kino i sklepy.  W latach 2011- 2016 bardzo mocno przeciwko wyburzeniu hotelu protestowały środowiska architektów jak i wielu Krakowian, skutkiem czego w 2016 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków wraz z sąsiadującym kinem Kijów decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zarazem był to koniec możliwości jakichkolwiek inwestycji dla prywatnej firmy i źródło sporego konfliktu interesów. W tym samym roku budynek został odkupiony przez Ministerstwo Kultury, które przekazało obiekt sąsiadującemu Muzeum Narodowemu. Od 2017 roku w hotelu działa Forum Designu w ramach którego odbywają się targi, warsztaty, spotkania z artystami i architektami. Jednym słowem hotel, który swoim wyglądem wrósł tak mocno w oblicze naszego miasta odżywa i co bardzo cieszy został uratowany przed wyburzeniem. W przyszłości hotel Cracovia ma zostać przystosowany ogromnym nakładem środków na potrzeby muzealne, powstaną w nim przestrzenie ekspozycyjne, biurowe i magazynowe. Trzymamy zatem kciuki za mądre decyzje i modernizację obiektu z zachowaniem jego pierwotnego wyglądu. 

Kino Kijów przycupnięte na zapleczu hotelu szczęśliwie funkcjonuje po dzień dzisiejszy. W okresie powstania, kino w zamierzeniach twórców miało stanowić centrum wydarzeń kulturalnych Krakowa, a znajdujący się obok hotel, zapleczem tego centrum konferencyjnego i festiwalowego.  W latach 1968 – 1990 odbywał się w nim znany Festiwal Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych, tradycja obecnie jest kontynuowana jako Krakowski Festiwal Filmowy. W latach 2005 – 2008 pod wpływem sporej konkurencji ze strony multipleksów, kino Kijów przeszło modernizację oraz zostało wyposażone w drugą bardzo kameralną scenę studyjną z 32 miejscami, kawiarnie filmową i klub muzyczny. Główna sala kinowa natomiast została wyposażona w bardzo nowoczesny i pierwszy taki w Krakowie cyfrowy projektor. Zmianie uległa też nazwa na Kijów Centrum z czego mało kto w Krakowie zapewne zdaje sobie sprawę. Kino Kijów uznawane jest za arcydzieło modernistyczne Krakowa. Niestety na skutek licznych remontów częściowo utraciło swój dawny i niepowtarzalny charakter. Zniknął też jego piękny i charakterystyczny neon, o ile mnie pamięć nie myli, świecący w odcieniu  zielonym. Gorąco zachęcamy wszystkich Krakowian do odwiedzenia kina Kijów, miejsce to wciąż posiada magiczny charakter, starsi mieszkańcy zapewne po dzień dzisiejszy darzą nasze poczciwe kino ogromnym sentymentem. Młodszych zachęcam natomiast aby dla odmiany spróbowali choć raz zmienić bezduszne wnętrza multipleksów i odkryli jakąś premierę filmową we wnętrzu kina posiadającego krakowską duszę. 

zdjęcia lotnicze obiektów

zdjęcia z perspektywy człowieka

zdjęcia z drona

fotografia lotnicza Kraków

Kraków informacje