Park Jordana w Krakowie

Link do materiału filmowego na naszym kanale YouTube: Park Jordana w Krakowie

Zapraszam na przelot nad miejscem, którego Krakowianom nie trzeba specjalnie przedstawiać. Jest jedną ze sztandarowych wizytówek Krakowa, szeroko rozpoznawalny obok Wawelu, Błoń, Lasku Wolskiego oraz naszych kopców. Miejscem tym jest park Jordana, najprawdopodobniej najpopularniejszy park w Krakowie. Czekałem z realizacją tego filmu na okres jesieni a w nagrodę udało mi się uchwycić park w pięknej  kolorowej szacie. 

Park Jordana usytuowany jest w bliskim sąsiedztwie Błoń od których oddzielają je Aleja 3 Maja, natomiast z drugiej strony park zamyka ulica Reymonta. Obecnie zajmuje on powierzchnie blisko 22 hektarów.  

W 1889 roku z inicjatywy dr Henryka Jordana, lekarza i społecznika, postaci niezwykłej nie tylko w skali Krakowa, założono park na terenie błoń czarnowiejskich w miejscu byłej wystawy rolniczo-przemysłowej, która funkcjonowała tam przez dwa lata. Część historyków uznaje nawet założenie parku za dzieło życia Pana Jordana. Dokładnie w 1888 roku dr Henryk Jordan wydzierżawił 8 hektarów ziemi na potrzeby stworzenia parku a następnie z własnych pieniędzy sfinansował i w rok stworzył przestrzeń parku, który stał się szybko wzorem dla licznych potocznie nazywanych „ogródków jordanowskich”, zakładanych na terenie Galicji  jeszcze wiele lat po jego śmierci.

Pierwotnie wejście do parku znajdowało się przy obecnej Alej 3 Maja, przez mostek nad Rudawą, którą płynęła tamtędy jeszcze do roku 1910. Wtedy bowiem a dokładnie 4 lipca 1910 roku zmieniono bieg rzeki wyznaczając nowe prostsze koryto omijające miasto, wprost do Wisły obok klasztoru Norbertanek. Powodem tej decyzji było zagrożenie powodziowe oraz kilka incydentów wylania rzeki. Na prezentowanych fotografiach możemy zobaczyć skutki  takiej powodzi, która dotknęła między innymi również park Jordana zamieniając go na chwilę w wielki staw, przypominając trochę scenerię znaną z Wenecji. Tuż przy głównym wejściu którym jest nadal to obecnie znane przy Alei 3 Maja znajdowała się słynna filia mleczarni Eweliny Dobrzyńskiej wybudowana w 1899 roku. Obiekt spłonął w latach 40-tych XX-go wieku a jej miejsce zajął budynek współcześnie znany jako “Okrąglak” z nieczynną obecnie kawiarnią.

Pierwotny park był znacznie mniejszy od dzisiejszego. Miał kształt trójkąta, wciśniętego pomiędzy nieistniejące obecnie fortyfikacje a tor wyścigowy. Centralnym punktem parku był okrąg o średnicy 23 metrów z dorodnym drzewem pośrodku, otoczonym klombem z krzewów i ścieżką. Przy ścieżce miały znaleźć się popiersia zasłużonych polskich literatów, artystów i bohaterów narodowych. Centralna część parku miała służyć do celów rekreacyjnych i edukacyjnych. Pozostały teren zajęło 12 boisk, wyposażonych w sprzęt sportowy. Oprócz  infrastruktury do uprawiania sportu  w parku znalazły się też budynki użyteczne, kawiarnie i toalety. 

W dwudziestoleciu międzywojennym park ulegał dalszym przeobrażeniom. W 1923 roku zwiększono jego powierzchnię do niecałych 20 hektarów a miasto miało wielkie plany budowy kompleksu sportowego na jego terenie. Niestety II wojna światowa zrujnowała te plany. Teren przejęli Niemcy rujnując go, wycięto drzewostan, a infrastruktura i budynki zostały zburzone. Przepadła również  większość oryginalnych rzeźb i popiersi. Przetrwały zaledwie 22.

Po drugiej wojnie światowej przystąpiono do odbudowy parku i nieznacznie powiększono jego teren, do obecnych 22 hektarów. Niestety jak to w komunie bywało od decyzji do czynu prowadziła długa i kreta droga i  tak naprawdę dopiero 50 rocznica śmierci Henryka Jordana stała się impulsem do rewitalizacji parku.  W 1958 roku oficjalnie  utworzono Towarzystwo Parku imienia dr Henryka Jordana, był to moment przełomowy.

Obecnie w centralnym miejscu parku znajduje się popiersie założyciela, które przetrwało zamieć wojenną, zaprojektowane przez Jana Szczepkowskiego, było uroczyście odsłonięte w 1914 roku.

Już w naszych współczesnych czasach XXI wieku park przeszedł szereg modernizacji. Zbudowano nowe place zabaw, bieżnie, korty, ścianki wspinaczkowe, skate park, boiska do koszykówki, urządzenia do ćwiczeń, wodny plac zabaw, miasteczko rowerowe. Nie można też nie wspomnieć o małej górce znajdującej się na terenie parku, która sprawiła na pewno zimową porą wiele radości dzieciakom. Sam mam wciąż żywe wspomnienia z dzieciństwa jak zjeżdżałem z niej na sankach. Wydawała mi się ona wtedy wręcz ogromna. Ciekaw jestem jakie są Państwa najcenniejsze wspomnienia  z dzieciństwa odnośnie parku Jordana. Obecnie coraz to młodsze kolejne już pokolenia dzieci odkrywają magię tego miejsca. Między innymi mój syn dokładnie w parku Jordana rozpoczął swoją przygodę z nauką jazdy na rowerze i zachował zapewne również wiele miłych wspomnień z tego miejsca.

Park wciąż żyje, aleja popiersi wielkich Polaków jest uzupełniana o kolejne postaci z XX wieku. W 2014 roku w parku pojawił się także pomnik słynnego niedźwiedzia Wojtka.

Panoramy 360st wykonane z drona